Kilka słów o państwach autorytarnych i totalitarnych
Zainteresowanie totalitarnymi reżimami rośnie. Głównie za sprawą medialności Korei Płn. Mamy świadomość że istnieją państwa, w których życie wygląda zupełnie inaczej niż w Polsce. Nieustanna cenzura, kontrola populacji, jedna władza, trzymająca w garści społeczeństwo od lat. W tym rankingu będę brać głównie pod uwagę sytuację gospodarczą poszczególnych reżimów na podstawie źródeł. Dodatkowo nie zapominajmy że brak wolności w reżimie godzi przede wszystkim w społeczeństwo. Zwykli, szarzy ludzie nie są winni systemu w jakim żyją. Odpowiedzialna za to jest sytuacja geopolityczna, lub historyczna. Należy szanować każdego człowieka, niezależnie od tego czy jest Koreańczykiem, czy Wenezuelczykiem. Mam nadzieję że zwiększę chociaż trochę świadomość problemu. Ranking opiera się o wskaźniki: demokracji, wolności gospodarczej (by zdefiniować państwo totalitarne lub autorytarne) PKB (nominalne) i PKB per capita (by zdefiniować pozycję rynkową). Pamiętajmy o tym że te wskaźniki (link do dokładnych informacji w źródłach) nie muszą oddawać rzeczywistości w 100%, są one podawane w przybliżonych, orientacyjnych wartościach. Niektóre państwa nie są brane w ogóle pod uwagę w poszczególnych indeksach, co ma przełożenie na miejsce innych w rankingu.
1. Chiny – kapitalizm pod kontrolą państwa.
Chiny są jednym z najpotężniejszych krajów świata. Zaczynają konkurować na tle technologicznym, militarnym, a przede wszystkim gospodarczym. Zalew towarów made in China, jest widoczny na każdym możliwym rynku. Chiny zdecydowanie nie są państwem demokratycznym, ale też daleko im od zupełnego totalitaryzmu. Jest to ostry system autorytarny z bardzo dużą cenzurą i ciekawymi dystopijnymi pomysłami w stylu rankingu obywateli. Z perspektywy rankingów: Chiny są na drugim miejscu jeśli chodzi o PKB (ogólne), 72 miejscu jeśli chodzi o PKB per capita (wynika to z dużych różnic społecznych, bogata ludność miejska, skrajnie biedna na obszarach wiejskich), dopiero 110 miejsce w zakresie wolności gospodarczej i na 142 miejscu w indeksie wskaźników demokratycznych. Są gospodarką szybko rozwijającą się i zdobywającą przewagę nad innymi państwami, przy braku poszanowania praw człowieka i wolności obywatelskiej.
2. Rosja – ogromne państwo z dużym potencjałem, i wolnością na drugim planie.
Rosja zapisała się w historii bardzo wyraźnie, jest największym powierzchniowo państwem świata i posiada ogromny dostęp do surowców. Największe przedsiębiorstwa to Lukoil i Gazprom. Ta ósma pod względem PKB gospodarka świata ma jeszcze większy potencjał do rozwoju, który stara się wykorzystać. W zakresie PKB per capita, Rosja jest na 63 miejscu. W zakresie wolności demokratycznej – 122 miejsce, gospodarczej – 107.
3. Arabia Saudyjska – królestwo ropy naftowej.
Arabia Saudyjska jest monarchią absolutną, opartą o Islam. Ze względu na religię szczególnie źle traktowane są tam kobiety. Jednak to wszystko nie wstrzymuje rozwoju gospodarczego Arabii Saudyjskiej – ropa załatwi wszystko. PKB ogółem – 19 miejsce, PKB per capita – 37 miejsce. W zakresie demokracji – wskaźnik indeksu demokracji – miejsce 163 (5 od końca), jeśli chodzi o wolność gospodarczą – 98 miejsce.
4. Wenezuela – kiedyś niewyobrażalnie bogaty kraj Ameryki Płd. przekształcony w spektakl biedy i walki o byt.
Gospodarka Wenezueli opiera się o ropę naftową, jednak ze względu na złe zarządzanie po załamaniu się cen tego surowca doszło do chaosu. System państwowy tu nie pomaga. Wenezuela zajmuje 50 miejsce w rankingu PKB per capita 82. Jednak tak wysokie pozycje nie przekładają się w żadnym stopniu na dobrobyt obywateli, często ciężko związać tam koniec z końcem. Wolność gospodarcza jest na miejscu 179 (gorsza jest tylko Korea) a wskaźnik demokracji to pozycja 95.
5. Korea Płn – najpopularniejszy kraj totalitarny.
Ostatnie wydarzenia związane z tym regionem mogą wpłynąć na rankingi z roku 2018, jest szansa że Korea Płn będzie wykazywać większe poszanowanie dla praw człowieka. Z perspektywy wolności – jest tragicznie, wskaźnik demokracji ostatnie miejsce, wskaźnik wolności gospodarczej, również ostatnie miejsce, trochę lepiej gospodarczo PKB nominalne setna pozycja, PKB per capita, brak informacji. Może się wydać zaskakujące, dlaczego Korea nie znajduje się na samym dole tego rankingu, jest to ranking gospodarczy i 100 miejsce pod kątem PKB tutaj decyduje. Jeśli brana by była pod uwagę szeroko pojęta „wolność” Korea znalazła by się na ostatnim miejscu.
6. Czad – pustynia i sawanna.
Filarem gospodarki Czadu jest rolnictwo. Pracuje tam ¾ mieszkańców, przez co cierpią inne gałęzie przemysłu. Czad zajmuje 134 miejsce w rankingu PKB nominalnego, dopiero 167 miejsce jeśli chodzi o PKB per capita. Jest to kraj skrajnie pozbawiony wolności, w zakresie demokracji zajmuje 165 pozycję, jeśli chodzi o wolność gospodarczą 162. Miejmy jednak nadzieję że wpływy handlowe pozwolą na większą wolność obywateli i rozwój tego niezwykle biednego regionu.
7. Syria – rozdarta przez konflikty.
Gospodarka potwornie cierpi podczas konfliktu militarnego, nie ma żadnej produkcji a jedyny rynek to rynek żywności, broni i ludzi. Sytuacja w jakiej jest aktualnie Syria nie pozwala na żaden rozwój i normalne funkcjonowanie społeczeństwa. Zgodnie z indeksem wskaźnika demokracji, Syria zajmuje miejsce czwarte od końca (164), nie jest nawet brana pod uwagę jeśli chodzi o wolność gospodarczą, pod względem PKB jest to pozycja 190, PKB per capita ostatnie 189.
Źródła:
Wskaźnik demokracji https://www.eiu.com/topic/democracy-index
Wskaźnik wolności gospodarczej https://www.heritage.org/index/ranking
Wskaźnik PKB (ogółem) http://databank.worldbank.org/data/download/GDP.pdf
Wskaźnik PKB per capita http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/02/weodata/index.aspx