Chociaż wiele osób korzysta z wzorów umów sprzedaży znalezionych w sieci, nie zawsze są to dokumenty zgodne z aktualnymi przepisami. Nagminnie zdarza się również, że działają na niekorzyść jednej ze stron – sprzedającego lub kupującego. Dlatego pobieranie wzorów z podejrzanych źródeł, bez ich wcześniejszego sprawdzenia, nie jest zbyt rozsądnym krokiem. Jak powinna wyglądać poprawna umowa sprzedaży samochodu? Na co zwrócić uwagę?
Składowe umowy sprzedaży pojazdu. Co powinno się w niej znaleźć?
Umowa sprzedaży jest dokumentem potwierdzającym przejście własności samochodu z osoby sprzedającej na kupującą. Sprzedawca deklaruje w nim wydanie własności auta na rzecz kupującego. Za to kupujący zobowiązuje się do zapłaty ustalonej ceny i odbioru samochodu.
Mało kto zdaje sobie sprawę, że kodeks cywilny nie wymaga formy pisemnej. Umowa sprzedaży może być więc zawarta w formie ustnej, jednak – jak można się domyślić – nie jest to zalecane. Po pierwsze, pisemne potwierdzenie jest niezbędne przy przerejestrowaniu pojazdu na nowego właściciela. Po drugie, jeżeli okaże się, że auto na wady, taki dokument z pewnością ułatwi dochodzenie roszczeń ze strony kupującego.
Umowa sprzedaży samochodu musi posiadać następujące dane:
- Data i miejsce zawarcia umowy;
- Dane osobowe każdej ze stron: imię i nazwisko, adres, PESEL;
- Cena samochodu – bez podanej ceny umowa jest nieważna. Należy zaznaczyć również, jaka będzie forma zapłaty, np. na wskazany rachunek bankowy lub gotówką. W tym drugim przypadku sprzedający wydaje pisemne pokwitowanie;
- Opis pojazdu – jego marka i model, rok produkcji, numer rejestracyjny, aktualny przebieg, numer nadwozia VIN, numer karty pojazdu oraz kolor;
- Dane rozliczeniowe i data przekazania auta nabywcy;
- Podpisy sprzedającego i kupującego.
Umowa sprzedaży samochodu – ważne elementy i oświadczenia
W umowie trzeba zawrzeć oświadczenie, że samochód spełnia warunki techniczne dopuszczenia do ruchu. Niestety nie potwierdza tego wyłącznie aktualny przegląd. Zdecydowanie lepiej samodzielnie sprawdzić stan pojazdu, wykonać jazdę próbną i „przetestować” jego faktyczne możliwości na własną rękę. Przed zakupem powinniśmy zwrócić uwagę na każdy szczegół.
Ukryte wady – kto za nie odpowiada?
Samochody nowe i używane są objęte rękojmią. Chociaż w umowie często znajduje się punkt o zapoznaniu się ze stanem auta, np. pod postacią słów: „kupujący potwierdza znajomość stanu technicznego pojazdu”, nie wyłącza to odpowiedzialności sprzedającego za ukryte wady.
To osoba sprzedająca odpowiada za wady pojazdu. Jednocześnie odpowiedzialność ta jest niezależna od stanu jej wiedzy. Co to oznacza? W sytuacji, w której samochód miał ukryte, obniżające jego wartość wady w momencie sprzedaży, sprzedający powinien zrekompensować szkodę kupującemu. Jest to zależne oczywiście od działań powziętych przez samego kupującego. Może on wysunąć żądanie o obniżenie ceny, zwrot pojazdu za zwrotem ceny (odstąpienie od umowy – tylko w przypadku poważnych wad), lub o poniesienie kosztów naprawy auta.
Jeżeli jednak kupujący wiedział o wadzie w chwili zakupu, sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności z tytułu rękojmi.
Stan samochodu
Kupujący zawsze powinien sprawdzić stan i dokumentację pojazdu przed podpisaniem umowy. W ten sposób może uniknąć wyżej wymienionych problemów. Ułatwi mu to również dochodzenie ewentualnych roszczeń, jeżeli auto faktycznie będzie mieć ukryte wady. Jak zawrzeć umowę, aby obie strony odniosły korzyści?
- Do umowy warto dołączyć treść ogłoszenia sprzedaży auta (znalezionego np. na stronie internetowej).
- Kupujący powinien samodzielnie potwierdzić zgodność stanu samochodu z treścią ogłoszenia. Za to sprzedający jest zobowiązany poinformować o wszelkich uszkodzeniach, niedoskonałościach i brakujących elementach pojazdu. To bardzo ważne – im więcej informacji zostanie przekazanych kupującemu, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że będzie mógł on zarzucić coś sprzedającemu po dokonaniu sprzedaży.
- Sprzedający powinien wypisać w umowie wszystkie wykryte przed kupującego wady, braki, uszkodzenia i usterki, a także te, które pojawiły się wcześniej i zostały naprawione. Musi zapewnić kupującego, że pojazd jest jego własnością, nieobciążoną żadnym postępowaniem ani zastawem.
- Sprzedający powinien złożyć oświadczenie o bezwypadkowości auta i wpisać stan przebiegu, oraz oświadczenie, że pojazd spełnia warunki techniczne dopuszczenia do ruchu.
- Na koniec należy dołączyć do umowy oświadczenie o liczbie kluczyków do samochodu i przekazaniu dodatkowej dokumentacji.
Dokumenty pojazdu
Sprzedający oddaje kupującemu wraz z pojazdem:
- Kluczyki,
- Dowód rejestracyjny,
- Kartę pojazdu,
- Dowód ubezpieczenia OC z potwierdzeniem zapłaty.
Jeżeli auto było sprowadzane zza granicy, dodatkowo trzeba zawrzeć ten fakt w umowie i przekazać kupującemu potwierdzenie uiszczenia wszystkich opłat obowiązkowych (opłat celnych, akcyzy itd.).
Korzyści z zawarcia umowy przedwstępnej
Najlepszym zabezpieczeniem przyszłej transakcji sprzedaży jest zawarcie umowy przedwstępnej. Zabezpiecza ona interesy obu stron – sprzedający deklaruje sprzedać pojazd w ustalonym czasie, a kupujący zapłacić określoną kwotę. To dobry pomysł, jeżeli chcemy odpowiednio przygotować się zawarcia właściwej umowy, zorganizować cały proces i dokładnie zapoznać się z warunkami sprzedaży, zanim złożymy swój podpis.
Umowa sprzedaży samochodu – podsumowanie
Sprzedaż i zakup samochodu wymagają zachowania czujności – zarówno ze strony sprzedawcy, jak i kupującego. Zalecanym ruchem jest więc umieszczenie w umowie wszelkich informacji o stanie auta i warunkach transakcji. Niesie to ze sobą wiele korzyści dla obu stron. Sprzedający minimalizuje w ten sposób ryzyko przyszłych roszczeń ze strony kupującego, za to kupujący zyskuje większe szanse na uzyskanie rekompensaty za ewentualne, ukryte wady.
Marcin Staniszewski, Radca Prawny