Bieganie to ostatnio szybko zdobywająca popularność aktywność fizyczna. Nic w tym dziwnego. Sport ten w doskonały sposób modeluje sylwetkę i postawę ciała. Dodatkowo poprawia wydolność organizmu, a także umożliwia odstresowanie się po ciężkim dniu. Jednak jak każdy rodzaj aktywności wiąże się z ryzykiem powstawania kontuzji, które mogą w znacznym stopniu ograniczyć sprawność. Sprawdźmy czym są kontuzje biegaczy i jak sobie z nimi radzić.
Zapalenie ścięgna Achillesa
Ścięgno Achillesa to największe ścięgno w ludzkim organizmie. Jest główną tkanką łączącą tył pięty z dwoma mięśniami łydki: mięśniem brzuchatym łydki i podeszwowym. To niezwykle ważne ścięgno pochłania kilkukrotny ciężar całego ciała przy każdym kroku, dlatego kontuzja ta jest powszechna wśród biegaczy. Podstawową przyczyną urazu jest powtarzający się nacisk na ścięgno, co wywołuje mikrouszkodzenia i ostatecznie skutkuje tendinopatią. Objawami mogą być: ból w dolnej części łydki, obrzęk lub zgrubienia na przebiegu ścięgna oraz trzeszczenia podczas aktywności.
Skręcenie kostki
Skręcenie stawu skokowego to ostry uraz, który dotyka całego obszaru kostki. Jest dość powszechny wśród biegaczy, a także sportowców uprawiających sporty wymagające wyskoków i zwrotności. Wyróżnia się trzy stopnie zwichnięcia kostki. U biegaczy najczęściej występuje stopień I i II, który polega na rozciągnięciu lub częściowym zerwaniu więzadła skokowo-strzałkowego przedniego. Skręcenie stawu skokowego objawia się bólem zlokalizowanym w miejscu urazu, obrzękiem, krwiakiem podskórnym oraz ograniczonym zakresem ruchu.
Kolano biegacza
Często określane jako zespół bólu rzepkowo-udowego, kolano biegacza jest związane z bólem kolana i jego okolicy. Kontuzja ta jest bardzo popularna wśród biegaczy. Pojawia się, gdy rzepka nie porusza się płynnie w rowku na dolnej części kości udowej, co powoduje podrażnienie chrząstki na spodniej stronie rzepki. Objawy w postaci bólu w bocznej okolicy stawu kolanowego pojawiają się zwykle przy zbieganiu, schodzeniu po schodach oraz przy dłuższym siedzeniu.
Kontuzje biegaczy – Zespół przeciążenia kości piszczelowej
Znane również jako shin splints. Jest to zapalenie tkanek wokół kości piszczelowej (ścięgien, mięśni i kości), spowodowane powtarzającym się przeciążeniem tkanek, wywołując uraz. Badania pokazują, że dolegliwość ta stanowi od 15 do 20% wszystkich kontuzji biegowych. Zespół stresu przyśrodkowej piszczeli objawia się bólem odczuwanym po wewnętrznej stronie przedniej części podudzia, mniej więcej do połowy łydki lub wzdłuż całej kości, szczególnie podczas pierwszych kilku minut biegu.
Kontuzje biegaczy – Zapalenie powięzi podeszwy
Powięź podeszwowa to gruby pas więzadeł i ścięgien, który pokrywa kości w dolnej części stopy i biegnie od pięty do palców, łącząc piętę z przednią częścią stopy i zapewniając jej wsparcie. Zapalenie powięzi podeszwy jest jedną z najczęstszych przyczyn bólu pięty u biegaczy. Jej typowym objawem jest uczucie ucisku u podstawy pięty. Większość biegaczy opisuje je jako nadepnięcie piętą na gwóźdź lub chodzenie po szkle.
Jak postępować w przypadku kontuzji?
Jeżeli bezpośrednio po urazie podejrzewamy złamanie kości lub uraz stawu, to podstawowym postępowaniem jest unieruchomienie kończyny. Kolejnym krokiem jest uniesienie kończyny powyżej poziomu serca, co pozwala na odpływ chłonki i krwi z kończyny oraz zapobiega powstawaniu obrzęku. Poza tym bardzo ważne jest leczenie bólu, który można zmniejszyć, stosując chłodzące okłady lub przeznaczone do tego celu preparaty np. żel chłodzący Dip Rilif. Ponadto silny ból może wymagać zastosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych w formie doustnej.
Bibliografia:
- Damian Kusz, Kompendium ortopedii, PZWL, Warszawa 2009
- Interna Szczeklika – mały podręcznik 2018/2019; Gajewski Piotr, Szczeklik Andrzej; Medycyna Praktyczna; Kraków; 2018
