Koniak – historia, która trwa od 1617 roku. Co wyróżnia ten rodzaj alkoholu?

Winiaki cieszą się w Polsce dużym zainteresowaniem. Jedną z odmian, z którą spotykamy się najczęściej, jest koniak, który w XVII wieku częściej występował pod nazwą palonego wina. Co warto wiedzieć o tym rodzaju alkoholu?

Koniak – alkohol rodem z Francji

Po raz pierwszy pozyskano ten rodzaj alkoholu metodą przemysłową w 1617 roku we Francji, w miejscowości Cognac. Stąd bierze on swoją obecną nazwę. W Europie Zachodniej doby baroku i oświecenia często używało się też dla niego takich nazw jak brandy (w kulturze brytyjskiej) oraz eau de vie. Ta nazwa szczególnie mocno przyjęła się w państwach, które pozostawały pod wpływem Francji.

Cechą charakterystyczną jest to, że metoda produkcji tego rodzaju alkoholu nie uległa żadnym znaczącym zmianom przez ponad 400 lat. Nawet dziś, w erze automatyzacji procesów i dostępności na rynku wielu środków, które mogłyby przyspieszyć cały proces, Francuzi trzymają się pierwotnej receptury.

Ta dzieli się na cztery etapy. Pierwszym jest oczywiście proces fermentacji moszczu z zebranych winogron. Używa się tylko winogron z odmian ugni blanc, które zbierane są w październiku. Kolejnym etapem jest destylacja i dojrzewanie, a całość wieńczy kupażowanie.

Zdaniem wielu osób to właśnie w tym procesie kryje się wyjątkowość tego rodzaju alkoholu. Szef piwnicy decyduje o rodzajach alkoholu, które będą ze sobą zmieszane. Do podjęcia decyzji używa wyłącznie swojego węchu. Dąży do tego, by uzyskany w ten sposób napój jak najbardziej odpowiadał „zapachowi wyjściowemu”, jaki chce się uzyskać.

-Koniak leżakowany jest w dębowych beczkach, które są prażone (ang. toasting), ale następnie nie są smalone (ang. charring). Mocno prażone beczki nadają alkoholowi zbyt agresywny smak, więc nie są wykorzystywane do leżakowania koniaków, które mają być stare. Do nich używa się beczek, które nadają koniakowi zdecydowanie lżejszy smak lub beczek już wcześniej używanych. Co zaskakujące, beczki używane są bardzo cenione z uwagi na łagodny profil smakowy, jaki nadają destylatom i potrafią sporo kosztować – mówi Agnieszka z serwisu krest.pl.

Jak oznacza się różne rodzaje koniaku?

System jest bardzo prosty i opiera się na długości czasu leżakowania. Trunki, które spędzają w tradycyjnych dębowych beczkach co najmniej dwa lata, mają oznaczenie V.S. Jest to najkrótszy czas, na jaki zezwala tradycyjna receptura koniaku, by można było posługiwać się tą nazwą.

Oznaczenie V.S.O.P, czyli Very Superior Old Pale mają trunki leżakujące przez cztery lata. Oznaczenie Napoleon jest zarezerwowane dla alkoholi sześcioletnich. Najbardziej ceniony przez koneserów standard Extra Old jest zarezerwowany dla alkoholi leżakujących od co najmniej dziesięciu lat. 

Mimo zachowania bardzo restrykcyjnych standardów w zakresie produkcji koniaku istnieje kilka regionów produkcyjnych, które mogą stosować nieznacznie odmienne metody wytwarzania wody życia. Najbardziej znane to oczywiście Grande Champagne oraz Borderies. 

Z czasem ten rodzaj alkoholu rozpowszechnił się też na terenach „ościennych”: Fins Bois, Petite Champagne czy Bons Bois. Dziś to właśnie koniak z tych regionów uchodzi za ten prawdziwy i oryginalny. W Unii Europejskiej nazwa Cognac jest zastrzeżona właśnie dla tych ośrodków we Francji.

Najpopularniejszy rodzaj winiaka w Polsce?

W naszym kraju rynek alkoholi jest dość mocno spolaryzowany. Dwa najpopularniejsze typy w Polsce to wciąż piwo oraz wódka. Stale rośnie też popularność napojów bezalkoholowych, które zyskały sobie szczególnie dużą rozpoznawalność wśród kierowców.

Odsetek osób, które decydują się na winiaki, w tym na koniaki jest dość stały. Lista marek, które szczególnie upodobali sobie klienci z Polski, niemal nie zmieniła się w ciągu ostatnich lat. Warto jednak wskazać na to, że główną cechą, która determinuje decyzję o zakupie koniaku, nie jest jego cena, a jakość. Pokazuje to dość dobrze, że często są to klienci, którzy od wysokoprocentowego alkoholu oczekują „czegoś więcej”.